Thuế lũy tiến là gì? Hướng dẫn tính TNCN lũy tiến chính xác

Trong bối cảnh phát triển kinh tế xã hội ngày nay, việc áp dụng các hệ thống thuế công bằng và hợp lý trở thành một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu. Trong đó, thuế lũy tiến, hay còn gọi là thuế lũy tiến từng phần, là một phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân đang được nhiều quốc gia áp dụng. Hệ thống thuế này không chỉ đảm bảo tính công bằng trong việc phân chia gánh nặng thuế giữa các cá nhân mà còn góp phần điều tiết thu nhập, tái phân phối tài nguyên và giảm bớt sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội. 

Bài viết này của Arito sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thuế lũy tiến, cách tính thuế TNCN lũy tiến chính xác và ý nghĩa của nó trong việc đảm bảo công bằng xã hội.

1. Thuế lũy tiến là gì?

Hiện tại, mặc dù chưa có văn bản pháp luật nào định nghĩa một cách chính xác về thuế lũy tiến, chúng ta có thể hiểu nó như sau:

Thuế lũy tiến, hay còn gọi là thuế lũy tiến từng phần, là phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân, trong đó mức thuế suất tăng dần theo từng bậc thu nhập. Cụ thể, hệ thống thuế này áp dụng các mức thuế suất từ thấp đến cao (từ 5% đến 35%) tương ứng với từng khoảng thu nhập. Điều này có nghĩa là những người có thu nhập cao sẽ chịu mức thuế cao hơn, trong khi những người có thu nhập thấp sẽ chỉ phải nộp mức thuế suất thấp hơn.

Hệ thống thuế lũy tiến nhằm đảm bảo tính công bằng và công bằng xã hội trong việc phân phối gánh nặng thuế, góp phần hỗ trợ những người có thu nhập thấp hơn trong xã hội.

2. Mục đích áp dụng thuế lũy tiến

Mục đích của việc áp dụng thuế lũy tiến trong việc tính thuế thu nhập cá nhân bao gồm:

1. Đảm bảo công bằng: Thuế lũy tiến giúp phân chia gánh nặng thuế một cách công bằng giữa các cá nhân, dựa trên mức thu nhập của họ. Những người có thu nhập cao sẽ đóng góp nhiều hơn so với những người có thu nhập thấp.
2. Góp phần điều tiết thu nhập: Hệ thống thuế này không chỉ giúp điều tiết thu nhập mà còn góp phần đảm bảo an sinh xã hội, tạo ra nguồn lực cho các chương trình hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn.
3. Tái phân phối tài nguyên: Thuế lũy tiến giúp tái phân phối tài sản và tài nguyên giữa các tầng lớp xã hội, tạo điều kiện cho sự phát triển đồng đều và công bằng hơn trong xã hội.
4. Giảm bớt chênh lệch giàu nghèo: Việc áp dụng thuế lũy tiến cũng nhằm mục tiêu giảm bớt sự chênh lệch về giàu nghèo, thúc đẩy sự bình đẳng và công bằng trong cơ hội sống và làm việc của mọi cá nhân.

3. Đối tượng tính thuế TNCN theo phương pháp lũy tiến từng phần

Biểu thuế lũy tiến từng phần, hay còn gọi là thuế thu nhập cá nhân, được quy định rõ ràng tại Khoản 1, Điều 27 của Luật Thuế thu nhập cá nhân, cùng với những nội dung bổ sung tại Điểm b, Khoản 1, Điều 25 của Thông tư 111/2013/TT-BTC. Điều này có nghĩa là biểu thuế lũy tiến sẽ áp dụng cho các cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công, và những cá nhân ký kết hợp đồng lao động có thời hạn từ 3 tháng trở lên.

Đối với các khoản thu nhập phát sinh từ các nguồn khác như đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn góp, bản quyền, nhượng quyền thương mại, hoặc thu nhập từ việc trúng giải thưởng, mức thuế sẽ được khấu trừ 10% trước khi chi trả cho cá nhân. Đối với những cá nhân không cư trú có thu nhập vượt quá 2.000.000 đồng, sẽ áp dụng mức thuế lũy tiến toàn phần, nhằm đảm bảo công bằng trong việc thu thuế và quản lý thu nhập.

4. Biểu thuế lũy tiến từng phần mới nhất

Căn cứ theo quy định tại Điều 22 của Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007, dưới đây là biểu thuế lũy tiến từng phần mới nhất mà bạn có thể tham khảo:

Bậc thuế	Phần thu nhập tính thuế/năm (triệu đồng)	Phần thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng)	Thuế suất
1	Đến 60 triệu	Đến 5 triệu	5%
2	Trên 60 – 120 triệu	Trên 5 – 10 triệu	10%
3	Trên 120 – 216 triệu	Trên 10 – 18 triệu	15%
4	Trên 216 – 384 triệu	Trên 18 – 32 triệu	20%
5	Trên 384 – 624 triệu	Trên 32 – 52 triệu	25%
6	Trên 624 – 960 triệu	Trên 52 – 80 triệu	30%
7	Trên 960 triệu	Trên 80 triệu	35%

Biểu thuế này nhằm đảm bảo tính công bằng trong việc đánh thuế thu nhập cá nhân, đồng thời tạo điều kiện cho người có thu nhập thấp được hưởng mức thuế suất ưu đãi hơn.

5. Cách tính thuế thu nhập cá nhân lũy tiến

Để tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) lũy tiến, bạn cần tham khảo Điều 7 của Thông tư 111/2013/TT-BTC. Dưới đây là công thức và quy trình cụ thể:

Công thức tính thuế TNCN lũy tiến

Thuế TNCN = Thu nhập tính thế x Thuế xuất

Để xác định số thuế TNCN cần nộp, bạn cần tính thu nhập tính thuế và thuế suất theo các công thức sau:

1. Thu nhập tính thuế: Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ. 
2. Thu nhập chịu thuế: Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập – Các khoản được miễn thuế

Trình tự tính thuế TNCN lũy tiến từng phần

Để xác định chính xác mức thu nhập tính thuế và số thuế cần nộp, bạn cần thực hiện theo các bước sau:

1. Bước 1: Tính thu nhập tính thuế.
2. Bước 2: Chia thu nhập tính thuế thành từng phần theo các bậc thuế trong biểu thuế.
3. Bước 3: Tính thuế cho từng phần thu nhập theo thuế suất tương ứng của từng bậc.
4. Bước 4: Cộng thuế của các phần thu nhập lại để ra số thuế TNCN phải nộp.

Ví dụ tính thuế TNCN lũy tiến

Giả sử ông Nguyễn Văn A có thu nhập chịu thuế hàng tháng là 25 triệu đồng, không có người phụ thuộc và đóng bảo hiểm 2 triệu 625 ngàn đồng.

Bước 1: Tính thu nhập chịu thuế

• Thu nhập chịu thuế = Thu nhập từ tiền lương – Các khoản giảm trừ
• Thu nhập từ tiền lương: 25,000,000 VND
• Các khoản giảm trừ: 11,000,000 VND (giảm trừ gia cảnh bản thân) + 2,625,000 VND (bảo hiểm)

Thu nhập chịu thuế=25,000,000−11,000,000−2,625,000=11,375,000 VND

Bước 2: Tính thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần

Biểu thuế lũy tiến từng phần có các bậc thuế như sau:

1. Đến 5 triệu đồng: 5%
2. Trên 5 triệu đến 10 triệu đồng: 10%
3. Trên 10 triệu đến 18 triệu đồng: 15%
4. Trên 18 triệu đến 32 triệu đồng: 20%
5. Trên 32 triệu đến 52 triệu đồng: 25%
6. Trên 52 triệu đến 80 triệu đồng: 30%
7. Trên 80 triệu đồng: 35%

Tính thuế cho từng phần

• Phần 1: 5,000,000 VND x 5% = 250,000 VND
• Phần 2: 5,000,000 VND x 10% = 500,000 VND
• Phần 3: 1,375,000 VND x 15% = 206,250 VND

Tổng thuế TNCN phải nộp

Tổng thuế TNCN=250,000+500,000+206,250=956,250 VND

Vậy, ông Nguyễn Văn A phải nộp 956,250 VND thuế TNCN cho tháng đó.

Trên đây là hướng dẫn chi tiết về thuế lũy tiến và cách tính thuế lũy tiến từng phần. Để xác định số thuế cần nộp chính xác, hãy áp dụng biểu thuế lũy tiến một cách phù hợp với mức thu nhập của bạn. Nếu bạn thấy thông tin này hữu ích, hãy chia sẻ cho người khác cùng tham khảo!