Cách tính hàng tồn kho: Hướng dẫn chi tiết cho doanh nghiệp

Hàng tồn kho là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả quản lý kho bãi và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Không chỉ là con số trên báo cáo tài chính, giá trị hàng tồn kho cuối kỳ còn ảnh hưởng đến lợi nhuận, thuế phải nộp và khả năng đưa ra các quyết định chiến lược. Tuy nhiên, việc tính toán giá trị hàng tồn kho không phải lúc nào cũng đơn giản và cần áp dụng những phương pháp cụ thể. 

Trong bài viết này, Arito và bạn sẽ tìm hiểu các phương pháp tính hàng tồn kho phổ biến như kiểm kê thực tế, FIFO, LIFO, và lợi nhuận gộp, giúp doanh nghiệp lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với quy mô và ngành nghề của mình. 

Hàng tồn kho cuối kỳ là gì?

Hàng tồn kho cuối kỳ là giá trị của lượng hàng hóa còn lại trong kho và chưa được bán ra tại thời điểm kết thúc kỳ kế toán. Đây là một chỉ số quan trọng trong việc quản lý và báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

Giá trị hàng tồn kho được xác định bằng công thức:
Giá trị hàng tồn kho = Hàng tồn kho đầu kỳ + Mua ròng – Giá vốn hàng bán.

Trong đó, mua ròng là lượng hàng hóa được doanh nghiệp mua thêm sau khi đã trừ đi các khoản trả lại hoặc giảm giá. Dù số lượng hàng tồn kho cuối kỳ không thay đổi, giá trị của nó sẽ phụ thuộc vào phương pháp định giá mà doanh nghiệp áp dụng.

Ý nghĩa của hàng tồn kho cuối kỳ đối với doanh nghiệp

Hàng tồn kho cuối kỳ không chỉ là một con số trên báo cáo tài chính mà còn phản ánh hiệu quả quản lý kho bãi và nguồn lực của doanh nghiệp. Giá trị này có thể được tính toán và định giá theo nhiều phương pháp khác nhau, ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận và thuế phải nộp của doanh nghiệp.

Cách tính hàng tồn kho cuối kỳ: Hướng dẫn chi tiết

Hàng tồn kho cuối kỳ là yếu tố quan trọng trong quản lý kho bãi và kế toán. Dưới đây là các phương pháp phổ biến và cách tính cụ thể mà doanh nghiệp có thể áp dụng:

1. Kiểm kê thực tế số lượng hàng tồn kho cuối kỳ

Phương pháp này yêu cầu kiểm đếm thực tế số lượng hàng tồn tại cuối kỳ, sau đó sử dụng các phương pháp định giá như FIFO, LIFO hoặc bình quân gia quyền (WAC) để xác định giá trị.

Các phương pháp định giá phổ biến:

• Phương pháp thực tế đích danh:

Giả sử 200kg hiện còn cuối tháng xác định thuộc lần nhập ngày 3. Trị giá vật liệu xuất trong tháng được tính như sau:
Xác định trực tiếp giá trị từng lô hàng cụ thể còn lại. Ví dụ:

• Trị giá vật liệu xuất trong tháng: =(200×3.000)+[(500×3.280)+(300×3.100)]−(200×3.280)=2.514.000VNĐ

• Phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO):

• Trị giá vật liệu xuất trong tháng: =(200×3.000)+[(500×3.280)+(300×3.100)]−(200×3.100)=2.550.000 VNĐ

• Phương pháp nhập sau, xuất trước (LIFO):

• Trị giá vật liệu xuất trong tháng: =(200×3.000)+[(500×3.280)+(300×3.100)]−(200×3.000)=2.570.000 VNĐ

• Phương pháp bình quân gia quyền (WAC):
  Tính giá bình quân gia quyền một lần vào cuối tháng:
  • Đơn giá bình quân: ĐGBQ=(200×3.000)+[(500×3.280)+(300×3.100)]200+800=3.170 VNĐ/kg
  • Trị giá vật liệu xuất trong tháng: =(200×3.000)+[(500×3.280)+(300×3.100)]−(200×3.170)=2.536.000 VNĐ
• 

2. Phương pháp lợi nhuận gộp

Phương pháp này ước tính giá trị hàng tồn kho cuối kỳ dựa trên tỷ lệ lợi nhuận gộp:

1. Bước 1: Cộng chi phí tồn kho đầu kỳ với chi phí mua hàng trong kỳ.
2. Bước 2: Nhân tỷ lệ lợi nhuận gộp với doanh số bán hàng để tính giá vốn hàng bán ước tính.
3. Bước 3: Trừ giá vốn hàng bán ra khỏi tổng chi phí để tính hàng tồn kho cuối kỳ.

3. Phương pháp kiểm kê bán lẻ

Phương pháp này phù hợp với các nhà bán lẻ, dựa trên tỷ lệ giữa giá bán lẻ và giá vốn.

Các bước tính:

1. Tính tỷ lệ chi phí trên giá bán lẻ: 

Tỷ lệ = Chi phí/ Giá bán lẻ

1. Tính giá vốn hàng hóa có thể bán được: 

Giá vốn = Chi phí tồn kho đầu kì + Chi phí mua hàng

1. Tính giá vốn hàng bán trong kỳ: 

Giá vốn hàng bán= Doanh thu x Tỷ lệ chi phí bán lẻ

1. Tính giá trị hàng tồn kho cuối kỳ: 

Hàng tồn kho cuối kì =  Giá vốn hàng bán có thể bán được – Giá vốn hàng bán trong kì​

4. Tính hàng tồn kho trong quá trình xử lý

Đối với hàng hóa đang trong quá trình sản xuất, chi phí được tính như sau:

Hàng tồn kho xử lý = Chi phí sản xuất dở dang + Chi phí sản xuất thành phẩm – Giá thành sản xuất hàng hoá

Lưu ý khi tính hàng tồn kho quan trọng

Phương pháp tính hàng tồn kho cuối kỳ chủ yếu dùng để ước tính. Để đảm bảo độ chính xác, doanh nghiệp nên:

• Thực hiện kiểm kê vật lý hoặc kiểm kê chu kỳ.
• Áp dụng phương pháp tính phù hợp với quy mô và lĩnh vực hoạt động.

Hàng tồn kho cuối kỳ không chỉ là con số kế toán mà còn phản ánh hiệu quả quản lý và điều hành doanh nghiệp, giúp đưa ra các quyết định kinh doanh chiến lược.

Thực hiện tính hàng tồn kho dễ dàng cùng Arito

Trong bối cảnh kinh doanh hiện đại, quản lý hàng tồn kho không chỉ là một phần trong quy trình kế toán mà còn là yếu tố cốt lõi quyết định hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc tính toán hàng tồn kho thủ công hoặc sử dụng các công cụ thiếu đồng bộ thường dẫn đến sai sót, lãng phí thời gian và ảnh hưởng đến quyết định kinh doanh. Để giải quyết vấn đề này, phần mềm quản lý kho Arito mang đến giải pháp tối ưu giúp doanh nghiệp thực hiện tính toán hàng tồn kho một cách dễ dàng và chính xác.

Tính năng nổi bật của phần mềm quản lý kho Arito

1. Tích hợp các phương pháp định giá hàng tồn kho linh hoạt
   Phần mềm Arito hỗ trợ đầy đủ các phương pháp tính toán như FIFO (Nhập trước, xuất trước), LIFO (Nhập sau, xuất trước), bình quân gia quyền (WAC), và thậm chí cả phương pháp thực tế đích danh. Doanh nghiệp có thể dễ dàng lựa chọn phương pháp phù hợp với đặc thù ngành nghề và quy mô hoạt động.
2. Tự động hóa quy trình kiểm kê kho
   Thay vì kiểm đếm thủ công tốn kém thời gian, Arito cho phép người dùng theo dõi và cập nhật số lượng hàng hóa theo thời gian thực. Mọi thay đổi trong nhập, xuất hoặc điều chỉnh kho đều được ghi nhận tức thì, đảm bảo dữ liệu luôn chính xác.
3. Báo cáo và phân tích chuyên sâu
   Arito cung cấp các báo cáo trực quan về giá trị hàng tồn kho cuối kỳ, tỷ lệ tiêu thụ và hiệu quả sử dụng kho. Điều này giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định kinh doanh dựa trên dữ liệu thực tế, cải thiện hiệu quả vận hành và tối ưu hóa chi phí.
4. Quản lý đa kho và đồng bộ dữ liệu
   Phần mềm Arito hỗ trợ quản lý nhiều kho hàng cùng lúc, đồng bộ dữ liệu trên một nền tảng duy nhất. Điều này đặc biệt hữu ích cho các doanh nghiệp có nhiều chi nhánh hoặc hoạt động trong lĩnh vực bán lẻ.

Lợi ích khi sử dụng Arito để tính hàng tồn kho

• Tiết kiệm thời gian và nhân lực: Tự động hóa quy trình giúp giảm bớt công việc thủ công và tăng năng suất làm việc.
• Giảm thiểu sai sót: Đảm bảo số liệu chính xác, giảm rủi ro do nhầm lẫn trong tính toán.
• Ra quyết định nhanh chóng: Cung cấp dữ liệu chính xác, kịp thời để hỗ trợ các quyết định về nhập hàng, sản xuất và tối ưu kho bãi.
• Tuân thủ quy định kế toán: Dễ dàng đáp ứng các yêu cầu về báo cáo tài chính theo chuẩn mực kế toán hiện hành.

Hàng tồn kho cuối kỳ không chỉ đóng vai trò quan trọng trong kế toán mà còn giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả hoạt động và đưa ra các chiến lược phát triển phù hợp. Việc hiểu và áp dụng đúng phương pháp tính toán không chỉ đảm bảo độ chính xác của báo cáo tài chính mà còn góp phần tối ưu hóa nguồn lực và gia tăng lợi nhuận. Hy vọng với các phương pháp được chia sẻ trong bài viết, doanh nghiệp của bạn sẽ tìm được giải pháp quản lý hàng tồn kho hiệu quả và chuyên nghiệp hơn.